Ruch turystyczny w Krakowie 2024 – co mówią badania?

Rok 2024 był dla Krakowa okresem wyraźnej odbudowy turystyki, przy czym proces ten dotyczył głównie turystyki krajowej. W ciągu roku miasto odwiedziło 14,72 mln osób. Trzeba dodać, że po raz pierwszy od wybuchu wojny w Ukrainie, w statystykach uwzględniono również mieszkańców tego kraju. Dotychczas, ze względu na sytuację geopolityczną, nie byli oni wliczani do ogólnych danych. Porównując zestawienie z 2023 roku, z uwzględnieniem obywateli Ukrainy, widoczny jest blisko milionowy wzrost łącznej liczby odwiedzających. Na liczbę tę składają się turyści, czyli osoby nocujące w mieście, jak i odwiedzający jednodniowi, a więc bez noclegu w Krakowie.

Kluczowym czynnikiem, stojącym za wzrostem liczby odwiedzających, było zwiększone zainteresowanie Krakowem wśród Polaków – ich udział w ruchu turystycznym wzrósł o 9,8%. W 2024 r. gościli u nas przede wszystkim odwiedzający z województwa mazowieckiego (17,7%), śląskiego (17,1%) i podkarpackiego (11,1%). Blisko co siódmy Polak (14,7%) odwiedzający Kraków był mieszkańcem województwa małopolskiego.

W przypadku odwiedzających z zagranicy sytuacja była bardziej złożona. Ogólny spadek liczby odwiedzin jest w dużej mierze spowodowany zmianami w liczbie przyjazdów z Ukrainy, podczas gdy równocześnie wzrosła liczba gości z innych krajów. Przyglądając się temu bliżej, widzimy że po dołączeniu do statystyk obywateli Ukrainy, liczba odwiedzających zagranicznych spadła z 2,46 mln w 2023 roku do 2,33 mln w 2024 roku. Jednak, po wyłączeniu Ukraińców z tego zestawienia, widoczny jest wyraźny wzrost odwiedzających Kraków z innych krajów. Tu odnotowano skok z 900 tys. do 1,13 mln osób z zagranicy. Należy więc podkreślić, że dynamika w statystykach odwiedzających z zagranicy jest złożona i wymaga uważniejszej analizy danych.

Dodajmy, że wśród odwiedzających Kraków gości, większą część stanowili turyści, a więc osoby nocujące w mieście. 7,95 mln osób zdecydowało się na co najmniej 1 nocleg w stolicy Małopolski, z czego 6,42 mln to turyści krajowi, a 1,53 mln to turyści zagraniczni. W przeciwieństwie do odwiedzających jednodniowych, z perspektywy gospodarki Krakowa to turyści (nocujący) są szczególnie cenni, zwłaszcza zagraniczni. To oni napędzają lokalną gospodarkę turystyczną, przede wszystkim ze względu na dłuższy pobyt, co przekłada się na większe kwoty wydane w mieście.

Skąd i na jak długo przyjeżdżają goście do Krakowa?

Jak wspomniano wyżej, w 2024 roku Kraków gościł 2,33 mln odwiedzających zagranicznych. Najliczniejszą grupę tworzyli mieszkańcy Wielkiej Brytanii, którzy stanowili 20,6% wszystkich przyjezdnych spoza Polski. Kolejne miejsca zajęli odpowiednio goście z Niemiec (9,1%), Włoch (7,6%), Stanów Zjednoczonych (6,7%) i Francji (4,8%). Jeśli chodzi o wielkość wydatków podczas pobytu w Krakowie, to wśród przyjezdnych zagranicznych zdecydowanie dominują turyści z krajów arabskich. Turysta arabski wydaje w Krakowie aż 2 654 zł średnio na osobę. Pozostałe dwa kraje, z których odwiedzjący wydali ponad 1500 zł na osobę to USA (1850 zł) oraz Szwecja (1715 zł).

Najczęściej wybieranym wariantem długości pobytu w Krakowie były 2–3 noce. Taki okres wskazało 37,7% przyjezdnych ogółem. Jedną noc w mieście spędził co czwarty turysta, natomiast około 16% zdecydowało się pozostać w mieście od czterech do siedmiu nocy. Warto zwrócić uwagę na potencjał gości z zagranicy i płynące za tym korzyści ekonomiczne. Pobyt na 2-3 noce wybierała blisko połowa turystów  zagranicznych, zaś co trzeci nocował w Krakowie od 4 do 7 nocy.

Wydatki turystów

W 2024 roku, wśród krajowych odwiedzających Kraków, dało się zauważyć wyraźny spadek średnich wydatków podczas pobytu: z 669 zł do 438 zł na osobę. W kontraście do tej tendencji, odwiedzający z zagranicy okazali się bardziej skłonni wydawać pieniądze w Krakowie. Ich średnie wydatki w czasie odwiedzin wzrosły z 1115 zł do 1174 zł na osobę. Szacuje się, że łącznie podczas pobytu w Krakowie, wszyscy odwiedzający wydali około 9,05 mld zł.

W kontekście wysokości wydatków odwiedzających, warto wspomnieć o wyraźnym zmniejszeniu liczby rezerwowanych noclegów w hotelach wśród ogółu przyjezdnych. Z takiej formy zakwaterowania skorzystało niemal o 50% mniej osób niż rok wcześniej. Co więcej ci, którzy jednak zdecydowali się na hotel, w ubiegłym roku najczęściej wybierali obiekty o niższym standardzie: 2- i 3-gwiazdkowe. Dla porównania, w 2023 roku, wśród preferencji odwiedzających dominowały hotele 3- i 4-gwiazdkowe.

Cele wizyt turystów

Kraków, powszechnie postrzegany jako kulturalna stolica Polski, od wielu lat pozostaje jednym z najważniejszych ośrodków turystycznych w kraju. Miasto niezmiennie przyciąga odwiedzających zarówno ze względu na swoje unikalne dziedzictwo architektoniczne, jak i wyjątkowy, historyczny charakter, tworzący niepowtarzalną atmosferę. Najczęściej wskazywanymi powodami przyjazdu do Krakowa były potrzeba wypoczynku oraz chęć poznania jego historii oraz zabytków – zarówno wśród odwiedzających krajowych, jak i zagranicznych. W przypadku przyjezdnych z innych krajów istotnym motywem były również odwiedziny u rodziny i znajomych.

Od lat największym zainteresowaniem odwiedzających cieszą się takie miejsca jak: Rynek Główny, Wawel, Stare Miasto, Kazimierz, liczne krakowskie muzea oraz Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach. W zestawieniu dziesięciu najpopularniejszych miejsc znalazły się również krakowskie bulwary wiślane oraz Jarmark Bożonarodzeniowy, który został doceniony przez zagraniczne media jako jeden z najpiękniejszych w Europie. To potwierdza, że Kraków zachwyca nie tylko dziedzictwem kulturowym, lecz także atmosferą, która urzeka o każdej porze roku.

Jak podróżni oceniają pobyt w Krakowie?

W ramach badań ruchu turystycznego analizowane są nie tylko liczby, ale także subiektywne wrażenia odwiedzających Kraków. Szczególną uwagę poświęca się ocenie jakości oferty turystycznej miasta. Na ten obraz składa się rokrocznie około 30 różnorodnych kryteriów. Dzięki nim wiemy, że rok 2024 przyniósł pozytywne zmiany w odbiorze Krakowa. Średnia ocena jakości usług turystycznych wystawiona przez odwiedzających krajowych wzrosła z 4,26 do 4,41, a w przypadku zagranicznych z 4,19 do 4,38. To wyraźny sygnał, że Kraków coraz lepiej odpowiada na potrzeby gości, zarówno z Polski, jak i z zagranicy. Co uznano za największe atuty Krakowa, a co należy poprawić? Odwiedzający, zarówno krajowi, jak i zagraniczni, w podobnym stopniu chwalą Kraków za możliwość płatności kartą w wielu miejscach, atmosferę miasta, atrakcje turystyczne oraz łatwy dojazd i okazaną gościnność. Najniższe oceny zyskaliśmy za stan i dostęp do toalet, parkingi oraz udogodnienia, zarówno dla osób z niepełnosprawnościami, jak i rodzin z dziećmi. W kontekście obaw odwiedzających z zagranicy związanych z wojną w Ukrainie, warto wspomnieć o wysokiej ocenie Krakowa wystawionej przez tę grupę w kategorii bezpieczeństwo: wyniosła ona aż 4,53 (maksymalna ocena to 5).

Dane dotyczące ruchu turystycznego w 2024 roku wskazują, że pozycja Krakowa jako silnej marki na krajowym rynku turystycznym pozostaje ugruntowana, głównie dzięki konsekwentnemu stawianiu na wysoką jakość świadczonych usług. Tendencję tę potwierdzają systematycznie rosnące wskaźniki satysfakcji wśród odwiedzających, zarówno z Polski, jak i z zagranicy.

Do zapoznania się z pełnymi wynikami badań w formie infografiki zapraszamy tutaj.